Почнува важен самит на НАТО, домаќин е Бајден

Американскиот претседател Џо Бајден ги поздрави лидерите на земјите-членки на НАТО на годишниот самит на западната воена алијанса, што ќе му овозможи на демократскиот претседател, соочен со повиците да се откаже од трката за втор мандат, да ги убеди домашните и странските сојузници на меѓународната сцена дека тој сè уште е лидер

81-годишниот Бајден ќе се обиде да ги искористи трите дена од церемонијата по повод 75-годишнината на НАТО за да ги убеди присутните во раководството на САД и неговата способност да владее, додека, по катастрофалниот настап во дебатата со неговиот изборен противник Доналд Трамп минатиот месец, во кој изгледаше уморно и збунето, изобилува со повици да се повлече.

Исходот од претседателските избори во САД во ноември може да има значителни последици за НАТО и иднината на Европа, пишува Ројтерс.

Трамп во кампањата се заканува дека ќе го уништи принципот на меѓусебна самоодбрана, кој е во основата на НАТО, доколку членките не одвојат два отсто од БДП за одбраната, а ја доведе во прашање и количината на воената помош испратена за Украина.

Оваа година, 23 од 32-те членки на алијансата треба да ја исполнат целта на НАТО за трошење два отсто од бруто домашниот производ на своите воени сили, во споредба со само три земји пред една деценија.

Украинскиот претседател Володимир Зеленски пристигна во Вашингтон и рече дека ќе се „бори“ за да донесе силни одлуки поврзани со зајакнување на одбранбените системи на Украина и барања за повеќе борбени авиони Ф-16.

Како што рече, Зеленски ќе побара уште поголема воена, политичка и финансиска помош.

Без детали, Бајден во понеделник вети дека со сојузниците во НАТО ќе објави „нови мерки за зајакнување на воздушната одбрана на Украина за заштита на нејзините градови и цивили од руски напади“.

Зеленски ќе се сретне со Бајден и ќе одржи говор во Институтот Роналд Реган.

Во воведниот говор на самитот, како што беше најавено, Бајден треба да ги истакне своите достигнувања, како што е посилен и пообединет НАТО, а со тоа да испрати порака до американските гласачи за побезбедна земја со силна економска позиција и помал ризик од конфликт со противниците.

Но, Трамп и неговите сојузници ги отфрлаат аргументите на Бајден и велат дека „Републиканците, се разбира, го поздравуваат мирот и просперитетот што ги донесе НАТО и ќе стојат на страната на нивните партнери додека ќе спречуваат непотребни војни“.

Некои членови на 32-члената алијанса нервозно гледаат на можното враќање на Трамп во Белата куќа, загрижени за останувањето на Бајден на власт откако тој претрпе штета во дебатата со Трамп, несигурни за неговиот политички опстанок.

Со Украина како главна тема, се очекува Бајден да ја повтори својата поддршка за Украина и да се заложи за координација на снабдувањето со оружје и обука на украинските сили, што го потврди и американскиот државен секретар Ентони Блинкен во разговор со неговиот украински колегата Дмитро Кулеба, зборувајќи за „многу силен пакет помош за Украина“.

Загрижени за пристапот на НАТО кон војната со Русија, САД и Германија ги прекинаа сите разговори за јасна покана до Украина да се приклучи на нивниот сојуз.

Наместо тоа, дипломатите велат дека размислуваат да го наречат патот на Киев кон евентуалното членство во декларацијата од самитот „неповратен“ и да напишат дека земјата е на „мостот“ за приклучување.