Полска утре излегува на избори, за опозицијата ова е последна шанса за останување во ЕУ

Повеќе од 29 милиони Полјаци беа поканети да гласаат на парламентарните избори во недела кои ќе одлучат за демократската иднина на земјата и нејзиното место во Европската Унија по жестоката кампања во која доминираат прашањата за суверенитетот и безбедноста на земјата.

Откако дојде на власт во 2015 година, националистичката партија Право и правда (ПиС), која сега се бори за трет мандат, се судри со Брисел околу реформите во правосудниот систем кои навлегуваат во независноста на судството и за законот за медиуми кој е прилагоден за потребите на власта.

Изборите се последната шанса да се запре оддалечувањето на Полска од европските вредности и нејзиното приближување кон полуавторитарен систем, тврди полската опозиција.

„Знам дека планираат систематски и ладнокрвно да ја извадат Полска од Европската Унија“, им порача на своите поддржувачи Доналд Туск, лидерот на најголемата опозициска партија Граѓанска коалиција (КО). ПиС негира дека има таков план.

Со војната во соседна Украина и мигрантската криза на границата, националната безбедност и миграцијата доминираа во кампањата, што се совпадна со раскинувањето на претходно одличните односи со Киев поради напорите на Полска да ги заштити своите земјоделци од увоз на поевтино украинско жито.

ПиС ги претставува овие парламентарни избори како избор помеѓу опозиција која е предмет на странски интереси, особено Германија, која има мека политика за миграцијата, и влада која цврсто го брани суверенитетот на Полска и нејзините граници.

„Für Deutschland, што значи за Германија, многу често ги повторуваше тие зборови“, рече лидерот на ПиС Јарослав Качински за време на кампањата, повторувајќи ја пораката на неговата партија дека Туск е германска марионета.

„Тој сигурно нема да ве заштити од приливот на украинско жито, бидејќи за такво нешто треба да имате храброст – да се спротивставите на Германија, да се спротивставите на Европската Унија“, рече Качински.

ПиС во кампањата ја истакна својата грижа за граѓаните, социјалните програми што ги спроведува и зголемувањето на минималната плата, што позитивно се одрази на животниот стандард, а ги исплаши гласачите со тврдењата дека Туск, кој беше премиер од 2007 г. до 2014 година, пред кој стана претседател на Европскиот совет, ќе ги загрози сите овие бенефиции доколку дојде на власт.

Туск во текот на кампањата вети дека нема да укине ниту една од овие програми и најави дека брзо ќе ги зголеми детските додатоци.

Понатаму, со доаѓањето на власт, КО, тврди Туск, ќе деблокира милијарди евра од средствата што Европската Унија и ги замрзна за Полска поради непочитување на владеењето на правото. Претставниците на Европската Унија велат дека тоа не е сосема сигурно бидејќи за сите измени изгласани од ПиС, според полскиот устав, потребен е потпис од претседателот Анджеј Дуда, сојузник на ПиС.

Полскиот електорат треба да избере 460 членови на Долниот дом на парламентот (Сејм) и 100 членови на Горниот дом (Сенатот).

Полјаците на денот на парламентарните избори гласаат и за четири референдумски прашања: приватизација на државните компании, зголемување на старосната граница за пензионирање, изградба на ограда на границата со Белорусија и прифаќање мигранти според договорот со Европската Унија.

Опозицијата го обвинува ПиС за злоупотреба на јавните пари за кампања во која сакаше да ги зајакне своите поддржувачи, а во исто време ја демонизира опозицијата со реторички водечки прашања. Анкетите предвидуваат дека ПиС ќе остане најсилната партија во парламентот, но нема да може да постигне мнозинство.

Нерешениот резултат може да предизвика парализа на работата на парламентот во земјата, која е важен член на НАТО и клучна за продолжување на помошта за Украина во одбраната од руската агресија.

Влада на ПиС која би се потпирала на гласовите на Конфедерацијата (екстремната десница), партија која се обиде да го искористи антиукраинското расположение кај гласачите, веројатно би била многу помалку подготвена да му помогне на Киев, според аналитичарите.

Клучен играч за конечниот исход од изборите ќе биде третата партија, коалицијата Трет пат (политички позиционирана централно-десно).